TR: Spot Ve Vadeli İşlemler Arasındaki Risk Dağılımı

Spot ve Vadeli İşlemler Arasındaki Risk Dağılımı

Kripto para piyasalarında yatırım yaparken, elinizdeki varlıkları tuttuğunuz Spot market ile kaldıraç kullanarak alım satım yaptığınız Futures contract (vadeli işlemler) dünyası arasında temel bir risk farkı bulunur. Yeni başlayanlar için bu iki alanın risklerini anlamak, daha sağlam bir işlem planı oluşturmanın ilk adımıdır.

Spot piyasada, bir kripto parayı satın aldığınızda o varlığın gerçek sahibi olursunuz. Risk, varlığın fiyatının düşmesiyle sınırlıdır; en kötü senaryoda yatırdığınız paranın tamamını kaybedebilirsiniz. Bu, uzun vadeli tutma stratejileri için temeldir.

Vadeli işlemler ise farklıdır. Burada fiziksel varlığı değil, gelecekteki bir tarihte belirli bir fiyattan alım veya satım yapma sözleşmesini alırsınız. Vadeli işlemler genellikle kaldıraç içerir, bu da potansiyel kârı artırırken, kayıpları da aynı oranda büyütür. Yanlış pozisyon açıldığında, teminatınızın (marjinizin) hızla eridiğini görebilirsiniz. Vadeli işlemlerde marjin gereksinimleri ve tasfiye (liquidation) riski mevcuttur.

Riskleri Dengelemek: Spot Varlıkları Koruma (Hedging)

Risk dağılımının anahtarı, spot varlıklarınızın değerindeki düşüşleri vadeli işlemlerle dengelemektir. Buna genellikle korunma (hedging) denir.

Basit bir örnekle bu dengelemeyi görelim: Diyelim ki elinizde 1 BTC var ve fiyatının kısa vadede düşebileceğini düşünüyorsunuz. Tamamını satmak yerine (ki bu spot kâr fırsatlarını kaçırabilir), vadeli piyasada küçük bir miktar kaldıraçsız veya düşük kaldıraçlı kısa (satış) pozisyonu açabilirsiniz.

Basit Kısmi Korunma (Partial Hedging) Örneği:

Eğer 1 BTC spot pozisyonunuz varsa ve piyasanın %50 düşüş riski taşıdığını düşünüyorsanız, vadeli piyasada 0.5 BTC'lik kısa pozisyon açarak riski azaltabilirsiniz.

İşlem Türü	Miktar	Etki
Spot Pozisyon	1 BTC Uzun	Fiyat düşerse değer kaybeder.
Vadeli Kısa Pozisyon	0.5 BTC Kısa	Fiyat düşerse kâr eder ve spot kaybı kısmen telafi eder.

Bu dengeleme, varlıklarınızı sigortalamanın dijital yoludur. Eğer fiyat düşerse, vadeli işlemlerdeki kârınız spot pozisyonunuzdaki kaybı azaltır. Eğer fiyat yükselirse, vadeli pozisyonda küçük bir zarar edersiniz, ancak spot varlığınızın değeri artar. Bu sayede piyasanın yönü ne olursa olsun büyük bir yıkım yaşamaktan kaçınabilirsiniz. Bu yaklaşım, ani panik satışlarından da korur.

Göstergelerle Giriş ve Çıkış Zamanlaması

Spot ve vadeli işlemlerde doğru zamanda pozisyon almak, risk yönetimi kadar önemlidir. Teknik analiz göstergeleri, bu zamanlamayı belirlemede yardımcı olabilir. Unutmayın, bu göstergeler tek başına karar sebebi olmamalıdır; her zaman risk yönetim planınıza uygun hareket etmelisiniz.

Göreceli Güç Endeksi (RSI)

RSI (Relative Strength Index), bir varlığın aşırı alım (genellikle 70 üzeri) veya aşırı satım (genellikle 30 altı) koşullarında olup olmadığını gösterir.

• **Spot Alım:** RSI 30 seviyesinin altına düşüp tekrar yukarı kestiğinde, varlığın aşırı satıldığını ve potansiyel bir yukarı dönüş sinyali verdiğini düşünebilirsiniz.
• **Vadeli Kısa (Hedging) Girişi:** RSI 70'in üzerine çıktığında, kısa vadeli bir geri çekilme bekleyerek korunma amaçlı küçük bir kısa pozisyon açmayı düşünebilirsiniz.

Hareketli Ortalama Yakınsama Iraksama (MACD)

MACD göstergesi, iki hareketli ortalama arasındaki ilişkiyi gösterir ve momentumdaki değişimleri yakalamak için kullanılır.

• **Momentum Onayı:** MACD çizgisi, sinyal çizgisini yukarı kestiğinde (boğa kesişimi), bu, alım sinyali olarak yorumlanabilir. Tersine, aşağı kesişim (ayı kesişimi) kısa pozisyonlar için bir sinyal olabilir.
• **MACD Histogramı:** Histogramın sıfır çizgisine yaklaştığını veya ondan uzaklaştığını izlemek, momentumun gücünü anlamanıza yardımcı olur.

Bollinger Bantları

Bollinger Bands, piyasa volatilitesini ölçer. Bantların sıkışması genellikle büyük bir fiyat hareketinin habercisidir.

• **Volatilite Beklentisi:** Bantlar sıkıştığında, piyasanın yakında büyük bir yöne hareket edeceğini varsayabilirsiniz. Bu dönemlerde spot pozisyonları artırmak veya vadeli işlemlerde yönlü işlem açmak riskli olabilir; daha çok farklı borsa türleri arasındaki arbitraj fırsatlarını kontrol etmek gerekebilir.
• **Bant Dışı Hareketler:** Fiyat üst banda dokunursa aşırı alım, alt banda dokunursa aşırı satım sinyali olarak algılanabilir.

Psikolojik Tuzaklar ve Risk Notları

Spot ve vadeli işlemleri bir arada kullanmak, yatırımcı psikolojisi üzerinde karmaşık etkiler yaratabilir.

1. Kârı Kovalamaktan Kaçınma Yolları: Vadeli işlemlerde kaldıraç kullanmak, küçük hareketlerden büyük kârlar elde etme yanılsaması yaratır. Bu durum, kârı kovalamaya ve gereğinden fazla pozisyon açmaya yol açabilir. Her zaman belirlediğiniz risk oranına uyun. 2. FOMO (Fırsatı Kaçırma Korkusu): Spot pozisyonunuz yükselirken vadeli işlemlerde yeterince kaldıraç kullanmadığınızı düşünmek, FOMO'ya neden olabilir. Unutmayın, vadeli işlemler kaldıraç içerdiği için, spot pozisyonunuz zaten varlığa sahip olmanın güvenliğini sağlar. 3. Zarar Durdur (Stop Loss) Emirinin Önemi': Vadeli işlemlerde kaldıraç nedeniyle kayıplar hızlanır. Mutlaka pozisyon açarken zarar durdur seviyenizi belirleyin. Spot varlıklarınız için de, olası bir büyük düşüşe karşı önlem olarak belli bir düşüş seviyesinde satış emri (stop limit) verebilirsiniz. 4. Güvenlik': İşlem platformunuzda daima iki faktörlü doğrulama kullanın.

Özetle, spot pozisyonlar temel varlık birikiminizi temsil ederken, vadeli işlemler kısa vadeli stratejiler, korunma ve piyasa yönüne karşı pozisyon alma aracıdır. Bu ikisini dikkatli bir şekilde dengelemek, kripto piyasasında hayatta kalmanın temelidir. Daha detaylı bilgi için Risk Management Plan sayfasını inceleyebilirsiniz. Ayrıca, pozisyon büyüklüğünüzü yönetmek için Position Sizing for Risk Management konusuna göz atın. Kripto Vadeli ve Spot İşlemlerin Karşılaştırması konulu analizler de faydalı olacaktır.

See also (on this site)

• Yeni Başlayanlar İçin Basit Risk Dengeleme Stratejileri
• Spot Varlıklarınızı Vadeli İşlemlerle Koruma Yolları
• Düşüş Piyasalarında Spot Pozisyonları Koruma
• Kaldıraç Kullanmadan Vadeli İşlem Piyasasına Giriş
• En Yaygın Spot Ve Vadeli İşlem Riskleri
• Portföy Çeşitlendirmesinde Spotun Rolü
• Vadeli İşlem Piyasasında Marjin Gereksinimleri
• Kaldıraçsız İşlem Yapmanın Avantajları
• Spot İşlemlerde Kâr Almak İçin En İyi Zaman
• Basit Bir Korunma (hedging) Senaryosu Oluşturma
• Spot Varlıklarınızı Sigortalamanın Temelleri
• İki Yönlü Piyasada Fırsatları Değerlendirme

Recommended articles

• Hedging with Bitcoin Futures: Leveraging Funding Rates and Position Sizing for Risk Management
• Kaldıraçlı İşlem ve Marjin Ticareti: Kripto Vadeli İşlemlerde Dikkat Edilmesi Gerekenler
• 2024 Crypto Futures: Beginner’s Guide to Trading Risk Management
• BTC/USDT Vadeli İşlemler Analizi - 30 Ağustos 2025
• The Importance of Risk Management in Crypto Futures Trading

Recommended Futures Trading Platforms

Platform	Futures perks & welcome offers	Register / Offer
Binance Futures	Up to 125× leverage, USDⓈ-M contracts; new users can receive up to 100 USD in welcome vouchers, plus lifetime 20% fee discount on spot and 10% off futures fees for the first 30 days	Sign up on Binance
Bybit Futures	Inverse & USDT perpetuals; welcome bundle up to 5,100 USD in rewards, including instant coupons and tiered bonuses up to 30,000 USD after completing tasks	Start on Bybit
BingX Futures	Copy trading & social features; new users can get up to 7,700 USD in rewards plus 50% trading fee discount	Join BingX
WEEX Futures	Welcome package up to 30,000 USDT; deposit bonus from 50–500 USD; futures bonus usable for trading and paying fees	Register at WEEX
MEXC Futures	Futures bonus usable as margin or to pay fees; campaigns include deposit bonuses (e.g., deposit 100 USDT → get 10 USD)	Join MEXC

Join Our Community

Follow @startfuturestrading for signals and analysis.