7 Hiểu Rõ Sự Khác Biệt Giữa Hợp Đồng Đảo và Quý

7 Hiểu Rõ Sự Khác Biệt Giữa Hợp Đồng Đảo Và Quý

Chào mừng các nhà giao dịch mới đến với thế giới phức tạp nhưng đầy tiềm năng của thị trường hợp đồng tương lai tiền điện tử. Là một chuyên gia trong lĩnh vực này, tôi nhận thấy rằng bước đầu tiên và quan trọng nhất để thành công là hiểu rõ các công cụ bạn đang sử dụng. Trong thị trường phái sinh tiền điện tử, hai loại hợp đồng tương lai phổ biến nhất là Hợp đồng Tương lai Đảo (Perpetual Futures) và Hợp đồng Tương lai Quý (Quarterly Futures).

Mặc dù cả hai đều cho phép bạn giao dịch kỳ vọng về giá tương lai của tài sản mà không cần sở hữu tài sản cơ sở, sự khác biệt về cơ chế hoạt động, đặc biệt là về ngày đáo hạn và phí tài trợ, có thể ảnh hưởng sâu sắc đến chiến lược giao dịch của bạn. Việc nhầm lẫn giữa chúng có thể dẫn đến những hậu quả tài chính không mong muốn.

Bài viết này sẽ đi sâu vào 7 điểm khác biệt cốt lõi giữa Hợp đồng Đảo và Hợp đồng Quý, giúp bạn xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc trước khi tham gia thực chiến.

Giới Thiệu Tổng Quan Về Hợp Đồng Tương Lai Tiền Điện Tử

Trước khi đi sâu vào sự khác biệt, điều quan trọng là phải nắm vững khái niệm cơ bản. Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận pháp lý để mua hoặc bán một tài sản (trong trường hợp này là tiền điện tử) vào một ngày xác định trong tương lai với một mức giá đã thỏa thuận hôm nay.

Thị trường hợp đồng tương lai tiền điện tử cung cấp nhiều tính năng giao dịch nâng cao như sử dụng đòn bẩy, cho phép nhà giao dịch khuếch đại cả lợi nhuận và thua lỗ.

7 Điểm Khác Biệt Cốt Lõi Giữa Hợp Đồng Đảo và Quý

Sự khác biệt giữa hai loại hợp đồng này xoay quanh cấu trúc thời gian và cơ chế cân bằng giá thị trường. Dưới đây là 7 điểm khác biệt chính:

1. Ngày Đáo Hạn (Expiration Date)

Đây là sự khác biệt cơ bản và quan trọng nhất.

**Hợp đồng Tương lai Quý (Quarterly Futures):** Các hợp đồng này có một ngày đáo hạn cố định, thường là vào cuối một quý tài chính (ví dụ: tháng 3, tháng 6, tháng 9, tháng 12). Khi đến ngày đáo hạn, hợp đồng sẽ được thanh lý tự động. Nhà giao dịch phải đóng vị thế hoặc chuyển sang hợp đồng của quý tiếp theo.
**Hợp đồng Tương lai Đảo (Perpetual Futures):** Đúng như tên gọi, các hợp đồng này không có ngày đáo hạn. Chúng cho phép nhà giao dịch giữ vị thế mua (long) hoặc bán (short) vô thời hạn, miễn là họ duy trì đủ ký quỹ (margin). Điều này mang lại sự linh hoạt tối đa cho các chiến lược giao dịch dài hạn hoặc trung hạn.

2. Cơ Chế Phí Tài Trợ (Funding Rate Mechanism)

Vì hợp đồng Đảo không có ngày đáo hạn, cần có một cơ chế để neo giá hợp đồng lại gần với giá giao ngay (spot price). Cơ chế này chính là Phí Tài Trợ.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Sử dụng Phí Tài Trợ định kỳ (thường 8 giờ một lần). Nếu giá hợp đồng Đảo cao hơn giá giao ngay (thị trường đang lạc quan), người giữ vị thế mua (long) sẽ trả phí cho người giữ vị thế bán (short). Ngược lại, nếu giá hợp đồng thấp hơn giá giao ngay, người bán sẽ trả phí cho người mua. Đây là yếu tố then chốt trong việc tối ưu hóa lợi nhuận trên hợp đồng Đảo.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Không sử dụng Phí Tài Trợ. Thay vào đó, sự chênh lệch giá giữa hợp đồng Quý và giá giao ngay được điều chỉnh bởi sự chênh lệch về thời gian đáo hạn và kỳ vọng của thị trường.

3. Tính Thanh Khoản và Độ Phổ Biến

Trong thị trường tiền điện tử hiện đại, sự phổ biến của hai loại hợp đồng này có sự khác biệt rõ rệt.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Thường là sản phẩm được giao dịch nhiều nhất trên các sàn giao dịch tiền điện tử lớn. Tính linh hoạt và không có ngày đáo hạn thu hút phần lớn nhà giao dịch, dẫn đến thanh khoản cực kỳ cao.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Thanh khoản thường thấp hơn đáng kể so với hợp đồng Đảo, đặc biệt là đối với các cặp giao dịch ít phổ biến hơn.

4. Sự Chênh Lệch Giá (Basis)

Basis là sự khác biệt giữa giá hợp đồng tương lai và giá giao ngay.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Basis được điều chỉnh liên tục thông qua Phí Tài Trợ. Khi Phí Tài Trợ dương (long trả phí cho short), điều này ngụ ý rằng giá hợp đồng Đảo đang bị đẩy lên cao hơn giá giao ngay.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Basis được xác định bởi thời gian còn lại cho đến ngày đáo hạn. Hợp đồng Quý gần ngày đáo hạn sẽ có Basis gần bằng 0, vì giá hợp đồng phải hội tụ về giá giao ngay khi ngày đáo hạn đến gần.

5. Rủi Ro Thanh Lý Vị Thế

Mặc dù cả hai đều có rủi ro thanh lý nếu ký quỹ không đủ, cách thức thanh lý tự động diễn ra có khác biệt về mặt thời gian.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Vị thế có thể bị thanh lý bất cứ lúc nào nếu ký quỹ duy trì giảm xuống dưới mức yêu cầu do biến động giá bất lợi.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Vị thế sẽ bị thanh lý tự động vào ngày đáo hạn nếu nhà giao dịch không thực hiện hành động (đóng hoặc chuyển đổi). Điều này cho phép nhà giao dịch có một khoảng thời gian xác định để quản lý vị thế của mình.

6. Chiến Lược Giao Dịch Phù Hợp

Loại hợp đồng phù hợp phụ thuộc vào phong cách giao dịch của bạn.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Lý tưởng cho giao dịch trong ngày (day trading), lướt sóng (scalping), hoặc giữ vị thế trung hạn mà không muốn lo lắng về việc chuyển đổi hợp đồng. Đây là công cụ chính cho các chiến lược sử dụng đòn bẩy cao và phân tích kỹ thuật liên tục.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Thường được các nhà giao dịch sử dụng để phòng ngừa rủi ro (hedging) dài hạn hoặc khi họ muốn đặt cược vào hướng đi của thị trường trong một khung thời gian cụ thể (ví dụ: kỳ vọng tin tức lớn sẽ xảy ra trong quý tới).

7. Phí Giao Dịch và Chi Phí Duy Trì Vị Thế

Chi phí tổng thể để giữ một vị thế mở khác nhau đáng kể.

**Hợp đồng Tương lai Đảo:** Chi phí duy trì chính là Phí Tài Trợ. Nếu bạn giữ vị thế trong thời gian dài, tổng phí tài trợ có thể trở nên đáng kể, đặc biệt nếu thị trường đang có xu hướng mạnh mẽ.
**Hợp đồng Tương lai Quý:** Không có Phí Tài Trợ. Chi phí duy trì chính là phí giao dịch thông thường (phí Maker/Taker) khi bạn mở và đóng vị thế, hoặc phí chuyển đổi nếu bạn cuộn (roll over) hợp đồng.

Bảng So Sánh Tổng Hợp

Để dễ hình dung, dưới đây là bảng tóm tắt 7 điểm khác biệt đã nêu:

Đặc Điểm	Hợp Đồng Tương Lai Đảo (Perpetual)	Hợp Đồng Tương Lai Quý (Quarterly)
Ngày Đáo Hạn	Không có, vô thời hạn	Có ngày đáo hạn cố định (tháng 3, 6, 9, 12)
Cơ Chế Điều Chỉnh Giá	Phí Tài Trợ (Funding Rate)	Sự phân rã Basis theo thời gian
Phí Duy Trì Vị Thế	Phí Tài Trợ định kỳ	Phí giao dịch thông thường (khi mở/đóng hoặc cuộn)
Thanh Khoản	Thường rất cao	Thấp hơn, tập trung vào các ngày gần đáo hạn
Basis (Chênh Lệch Giá)	Được điều chỉnh bởi Phí Tài Trợ	Được xác định bởi thời gian còn lại đến đáo hạn
Rủi Ro Thanh Lý	Thanh lý bất cứ lúc nào do biến động	Thanh lý tự động vào ngày đáo hạn (nếu không đóng/cuộn)
Ứng Dụng Chiến Lược	Giao dịch ngắn/trung hạn, lướt sóng	Phòng ngừa rủi ro dài hạn, đặt cược có thời hạn

Lựa Chọn Nào Phù Hợp Với Bạn?

Việc lựa chọn giữa Hợp đồng Đảo và Quý phụ thuộc hoàn toàn vào khung thời gian giao dịch và mục tiêu quản lý rủi ro của bạn:

1. **Nếu bạn là nhà giao dịch chủ động:** Bạn thường xuyên theo dõi biểu đồ, muốn tận dụng đòn bẩy tối đa và không muốn bị ràng buộc bởi ngày đáo hạn, Hợp đồng Đảo là lựa chọn mặc định. Bạn phải làm quen với việc theo dõi Phí Tài Trợ. 2. **Nếu bạn là nhà giao dịch phòng ngừa rủi ro hoặc đầu tư theo quý:** Bạn có quan điểm rõ ràng về giá trong 3 tháng tới và muốn tránh các chi phí Phí Tài Trợ biến động, Hợp đồng Quý sẽ phù hợp hơn.

Hiểu rõ những khác biệt này là bước đầu tiên để áp dụng các chiến lược giao dịch hiệu quả và quản lý rủi ro một cách thông minh trong thị trường phái sinh tiền điện tử.

Kết Luận

Thị trường hợp đồng tương lai tiền điện tử cung cấp sự linh hoạt chưa từng có, nhưng sự linh hoạt đó đi kèm với sự phức tạp. Hợp đồng Đảo mang lại sự tự do không giới hạn về thời gian, được cân bằng bởi cơ chế Phí Tài Trợ. Ngược lại, Hợp đồng Quý cung cấp sự chắc chắn về thời gian đáo hạn nhưng đòi hỏi nhà giao dịch phải tái cơ cấu vị thế theo quý.

Là một nhà giao dịch mới, hãy bắt đầu bằng việc thử nghiệm trên các tài khoản demo hoặc với số vốn nhỏ để cảm nhận cơ chế hoạt động của Phí Tài Trợ trên Hợp đồng Đảo trước khi quyết định công cụ nào phù hợp nhất với phong cách giao dịch của bạn.

Các sàn giao dịch Futures được khuyến nghị

Sàn	Ưu điểm & tiền thưởng Futures	Đăng ký / Ưu đãi
Binance Futures	Đòn bẩy lên tới 125×, hợp đồng USDⓈ-M; người dùng mới có thể nhận tới 100 USD voucher chào mừng, thêm 20% giảm phí spot trọn đời và 10% giảm phí futures trong 30 ngày đầu	Đăng ký ngay
Bybit Futures	Hợp đồng perpetual nghịch đảo & tuyến tính; gói chào mừng lên tới 5 100 USD phần thưởng, bao gồm coupon tức thì và tiền thưởng theo cấp bậc lên tới 30 000 USD khi hoàn thành nhiệm vụ	Bắt đầu giao dịch
BingX Futures	Copy trading & tính năng xã hội; người dùng mới có thể nhận tới 7 700 USD phần thưởng cộng với 50% giảm phí giao dịch	Tham gia BingX
WEEX Futures	Gói chào mừng lên tới 30 000 USDT; tiền thưởng nạp từ 50–500 USD; bonus futures có thể dùng để giao dịch và thanh toán phí	Đăng ký WEEX
MEXC Futures	Tiền thưởng futures có thể dùng làm ký quỹ hoặc thanh toán phí; các chiến dịch bao gồm bonus nạp (ví dụ: nạp 100 USDT → nhận 10 USD)	Tham gia MEXC

Tham gia cộng đồng của chúng tôi

Theo dõi @startfuturestrading để nhận tín hiệu và phân tích.